ترفندهای کامپیوتری

قبلا در این مطلب نحوه رسم نمودار با دو محور عمودی آموزش داده شد. اما ممکن است بخواهید نموداری با دو محور عمودی و دو محور افقی با مقیاس‌های متفاوت در اکسل رسم کنید. برای آشنایی با نحوه انجام اینکار در ادامه مطلب با پی‌سی‌ترفند همراه باشید.

فرض کنید داده‌های شما بصورت زیر است. یعنی تغییرات فشار هوا با ارتفاع. واحد دو ستون اول SI و دو ستون بعد انگلیسی است.

برای رسم نمودار با دو محور عمودی و دو محور افقی با دو مقیاس‌ متفاوت دو روش وجود دارد:

روش اول: محور استاندارد

به سادگی ابتدا نمودار دو مجموعه داده را با یک محور افقی و یک محور عمودی رسم کنید و سپس مطابق آموزش گفته شده در این مطلب، تنظیمات را تغییر می‌دهیم تا داده‌های y واحد انگلیسی در مثال فوق یا داده‌های خودتان را به محور سمت راست منتقل کنید. مشابه شکل زیر:

اکنون مطابق مراحل 1 تا 3 در شکل زیر محور افقی دوم را نیز به نمودار اضافه کنید. این مسیر را می توانید از تب Design و قسمت Add Chart Element نیز انجام دهید (شماره 4).

پس از اینکار چون می‌خواهید فقط یک منحنی داشته باشید اما با توجه به داده‌هایتان احتمالا 2 منحنی در نمودارتان مشاهده می‌کنید. اگرچه مشابه هم شده‌اند اما مثل شکل بالا روی هم قرار نگرفته‌اند. دلیل اینکار تفاوت حداقل و حداکثر محدوده روی هر محور است. برای اینکه دو منحنی رو هم قرار بگیرند باید حداقل و حداکثر دو مقایس با هم یکسان باشد. برای رفع این مشکل مطابق شکل روی هر کدام از چهار محور راست کلیک کنید و در قسمت Format Axis، محدوده اعداد در نمودار را براساس داده های داخل جدول وارد کنید تا دو منحنی رو هم قرار بگیرند.

مشکلی که این روش دارد این است که فاصله بین اعداد در محورها عجیب بنظر می‌رسند زیرا معمولا اعداد با ضریبی از 5 در محورها نشان داده می‌شوند. مشکل دیگر این است که شاید رسم دو منحنی که روی هم قرار گرفته‌اند به نظرتان اضافه باشد. برای حل این دو مشکل باید از روش دوم استفاده کرد.

روش دوم: محور سفارشی

در این روش مطابق شکل زیر نمودار را فقط با استفاده از یکی از مجموعه داده‌های x و y مثلا SI رسم می‌کنیم.

در ادامه مقیاس بعدی را دستی به آن اضافه خواهیم کرد. برای اینکار باید حداقل و حداکثر اعدادی را که می‌خواهید در محور جدید نمایش داده شود را مشخص کنید. به طور مثال مطابق شکل بالا در محور افقی داده‌های SI حداقل 0 و حداکثر 20000 متر است که معادل آن در محور افقی انگلیسی با انجام تبدیل واحد به ترتیب 0 و 65620 فوت می‌شود. چون ما می‌خواهیم داده‌های محور افقی انگلیسی را با فاصله 10000 تایی رسم کنیم پس حداکثر را 60000 در نظر می‌گیریم و معادل آن‌ها را در سیستم SI محاسبه می‌کنیم. چون می‌خواهیم این داده‌ها در محور افقی بالایی باشد یعنی چند نقطه داریم که x آن‌ها را مشخص کردیم y همه آن‌ها برابر با حداکثر y داده‌های SI یعنی 1 است. مشابه همین کار را برای محور y انگلیسی نیز انجام می‌دهیم. یعنی عملا 2 دسته داده جدید بصورت دستی ایجاد کرده‌ایم.

برای اضافه کردن نقاط، باید دو دسته داده را در نمودار رسم کنیم. برای اینکار بطور مثال دسته 1، یعنی محدوده G2:H8 را کپی کنید، نمودار را انتخاب کنید و از قسمت Paste (شماره 1)، سپس Paste Special (شماره 2) استفاده کنید تا داده ها را به عنوان یک سری جدید (شماره 3) اضافه کنید. باید مقادیر y در ستون (شماره 4) و مقادیر X در ستون اول (شماره 5) باشند. Ok را بزنید تا مطابق شکل زیر نقاط در امتداد لبه بالایی نمودار قرار گیرند (نقاط نارنجی). همین کار را برای دسته دوم هم انجام دهید تا نقاط در امتداد لبه سمت راست قرار گیرند (نقاط خاکستری).

بعد از این کار ما به Label هایی برای نقاط نیاز داریم که اینکار را می‌توانید مطابق شکل زیر انجام دهید. محل آن‌ها را هم می‌توانید تغییر دهید. بصورت پیش فرض این Label ها مقدار Y داده‌ها نمایش می‌دهند که هدف ما نمایش اعداد مدنظر ماست یعنی اعداد ستون F و L در تصویر بالا.

برای تغییر اعداد نمایش داده شده برای Label ها، روی اعداد راست کلیک کنید و مراحل را مطابق شکل زیر طی کنید. در انتها تیک Y values را بردارید (شماره 5). توضیحات بیشتر برای اینکار در این سایت قابل مشاهده است.

آخرین مرحله این است که نشانگر نقاط را تغییر دهید تا مانند یک محور نشان داده شوند.

با اضافه کردن عنوان به محورها نمودار نهایی مطابق شکل اول می‌شود.

مرجع با تغییر: peltiertech.com